چای در میان ایرانیان نوشیدنی بدون رقیبی است که سال‌هاست یکه‌تاز میدان است. در همه فصل‌ها همچنان دل‌انگیزترین و محبوب‌ترین نوشیدنی برای رفع عطش است. برای خیلی از افراد، شناخت و خرید بهترین چای ایرانی اهمیت و ضرورت ویژه‌ای دارد. از همین رو، تصمیم گرفته‌ایم در این مطلب شما را با مزایای چای سیاه آشنا کنیم و چند روش برای تشخیص و خرید چای سیاه اصل ارائه دهیم.
تشخیص چای سیاه اصل با توجه به رایحه
رایحه چای سیاه قبل از دم کشیدن:
برایتشخیص چای سیاه از روی رایحه بهتر است مقداری از چای را بردارید و آرام بو بکشید. چای باکیفیت نباید بوی عطر مصنوعی داشته باشد و باید رایحه قوی و تازه داشته باشد. اگر چای سیاه اصل باشد (هر نوع چای سیاه) باید دارای رایحه ای گل مانند، خاکی و شیرین باشد. اگر از چای بوی ماندگی و کهنگی احساس کردید، از خرید آن صرف‌نظر کنید. می‌توان گفت هرچه چای تازه دم‌تر باشد، خوش بو و خوش طعم‌‌تر است و هر چه بماند مواد تلخ آن بیشتر شده و بو و مزه آن را تغییر می‌دهند.
رایحه چای سیاه بعد از دم کشیدن:
چای اصل طعم و عطری بسیار خوب و خاص دارد که بعد از دم کشیدن مشخص می‌شود. وقتی چای مرغوب را دم می‌کنید، عطر آن به مشام می‌رسد و در فضای محیط پر می‌شود. این در حالی است که وقتی چای تقلبی دم می‌شود، عطر خاصی ندارد. اگر چای دارای افزودنی رنگ شیمیایی باشد، بعد از گذشت 10 دقیقه یک لایه چربی شکل در چای ریخته شده در استکان تشکیل می‌دهد.
2) توجه به شکل ظاهری چای سیاه
◽️برگ‌های چای سیاه باید کاملا سالم و بدون شکستگی باشند.
◽️لبه برگ‌های چای باید حالت دندانه‌ای داشته باشد و برگ‌های گیاه چای نباید تیره و مایل به سیاه باشند.
◽️برگ‌های چای خوب باید خیلی نازک نباشند و کمی ضخیم باشند.
◽️مقداری چای سیاه را کف دست خود بریزید، نباید بطور مشهودی دارای ساقه و خرده‌های چوبی باشد. در غیر اینصورت چای مخلوط محسوب می‌شود و طعم اصیل چای را ندارد. همچنین باید وزن بسیار ناچیزی را حس کنید، در غیر اینصورت چای باکیفیت نیست.
◽️برگ‌های چای سیاه بسته به نوع چای در شکل‌ها، اندازه‌ها و رنگ‌های مختلفی وجود دارد. اگر برگ‌ها بیش از حد یکنواخت به نظر می‌رسند یا رنگ غیرطبیعی دارند، ممکن است نشانه‌ای از کیفیت پایین یا تقلبی بودن محصول باشد.
◽️اگر چای سیاه حالت پودری داشته باشد، رنگ تولیدی تیره‌تر و مزه آن تلخ‌تر خواهد بود و به مذاق هر شخصی خوش نخواهد آمد. به طور کلی باید گفت چای درشت از نظر کیفیت بهتر از چای پودری و ریز است.
3) توجه به رنگ و طعم چای سیاه
یکی از موارد که توجه ما را به کیفیت چای سیاه جلب می‌کند، رنگ آن است. چای مرغوب رنگی طبیعی دارد. دقت کنید که چای اصل و مرغوب وقتی با آب جوش ترکیب می‌شود، دیرتر رنگ می‌دهد. در حالی که چای سیاه تقلبی و دارای رنگ مصنوعی خیلی زود رنگ می‌دهد و رنگ آن پررنگ غیر طبیعی است. دم کشیدن و رنگ دادن چای اصل زمان می‌برد اما وقتی در مدت زمان کافی (حدود 15 الی 20 دقیقه) دم بکشد، عطر، طعم و رنگ بسیار خوب قرمز تیره پیدا می‌کند. این در حالی است که انواع چای تقلبی با به کارگیری رنگ و اسانس و رایحه مصنوعی، دارای رنگ دهی فوری و غلیظ و غیرطبیعی هستند اما نه تنها خواص چای اصل را ندارند بلکه برای سلامتی مضر هم هستند.
طعم چای سیاه
چای اصل و باکیفیت معمولا طعم گس دارد که این طعم به خوبی قابل تشخیص است. دقت کنید که چای مرغوب مزه طبیعی دارد و چندان تلخ نیست و اگر چای مزه بسیار تلخی داشت و پررنگ بود، نشانه غیر اصل بودن آن است. چای سیاه خوب و باکیفیت طعم شیرین و قوی دارد و شما هنگام نوشیدن آن می‌توانید طعم گس تازگی، خنکی و رایحه گل را احساس کنید. اگر چای طعم ماندگی یا کهنگی داشته باشد، قطعا چای مرغوب و باکیفیتی نیست.
4) دم کردن چای سیاه
برای تخیص چای سیاه اصل، بهترین و مهم‌ترین شیوه ممکن دم کردن چای است. زمانی که چای را داخل آب جوش ریختید در صورتی که در همان لحظه اول، چای رنگ دهد و پس از گذشت 5 الی 6 دقیقه، رنگ زیاد و غیرطبیعی مشاهده نمودید، معلوم می‌شود که از رنگ دهنده شیمیایی برای افزایش رنگ دهی چای استفاده شده است. پس از دم کشیدن چای و نوشیدن آن نیز باید به طعم و عطر آن توجه کنید. همانطور که گفتیم چای ایرانی عطر خیلی ملایم و طعم گس دارد و در صورتی که طعم و عطر بسیار شدیدی داشته باشد یا طعم دار باشد، از طعم دهنده‌های غیرطبیعی و شیمیایی برای تغییر طعم و عطر چای سیاه اصیل ایرانی استفاده شده است.
5) توجه به نداشتن رنگ مصنوعی و مواد شیمیایی چای سیاه اصل
بهترین راه برای تشخیص نداشتن رنگ مصنوعی چای سیاه، توجه به رنگ آن بعد از دم کردن است. اگر چای بعد از دم کشیدن رنگ سیاه و غلیظ داشته باشد و اثر آن راحت از روی لیوان پاک نشود؛ یعنی رنگ چای دستکاری شده و کیفیت آن پایین است. چای طبیعی و خالص باید کم رنگ و روشن باشد و رنگ آن به راحتی از روی لیوان و قوری شسته شود. چای بی‌کیفیت و تقلبی دارای افزودنی‌ها و مواد شیمیایی غیر مجاز برای تغییر طعم و زیاد شدن رنگ چای است که مصرف طولانی مدت این چای‌ها می‌تواند سلامتی افراد را به خطر بیندازد.
یکی از راه‌هایی که تشخیص دهید در چای از رنگ‌های مصنوعی و افزودنی غیر مجاز استفاده شده است یا خیر، کافیست چای دم کشیده را در داخل یک لیوان شیشه ای ریخته و اجازه دهید چای 24 ساعت در لیوان بماند، بعد از 24 ساعت اگر چای سیاه و ته نشین شود و یا لیوان به سختی شسته شود کاملاً مشخص است که این چای حاوی رنگ مصنوعی است، در صورتی که این اتفاق برای چای طبیعی ایرانی نخواهد افتاد.
6) آزمایش چای سیاه با آب سرد
اگر چای سیاه ریخته شده در لیوان آب سرد از نوع تقلبی و یا غیراصل باشد، برگ‌های آن پس از ریخته شدن در لیوان آب سرد شروع به ته نشین شدن خواهند کرد. پس مشاهده می‌کنید که با سرعتی بالا به ته لیوان رفته و در آنجا خواهند ماند. در حالی که چای اصل ایرانی به راحتی در لیوان آب سرد ته نشین نخواهد شد. اگر چای‌های مورد نظر از نوع تقلبی و یا غیراصل باشند با سرعتی بسیار بالا و به محض ریخته شدن در لیوان آب سرد شروع به رنگدهی خواهند کرد. رنگ این نوع چای با سرعتی بالا در لیوان پخش شده و تا زمانی که این فرآیند تکمیل شود ادامه پیدا می‌کند.
در حالی که اگر چای سیاه شما اصل بوده و از مرغوبیت کافی هم برخوردار باشد با ریخته شدن در لیوان آب سرد دچار رنگدهی نخواهد شد. حتی اگر رنگدهی هم داشته باشد، سرعت رنگدهی خیلی پایین خواهد بود. در واقع باید مدت زمانی طولانی طول بکشد تا چای اصل و مرغوب به رنگ دهی بیفتد.
چای سیاه اصل در آب سرد حل نمی‌شود.
به این نکته دقت داشته باشید که امکان حل شدن چای‌های غیراصل و تقلبی در آب سرد بیشتر است. در حالی که این اتفاق برای چای سیاه اصل و باکیفیت نخواهد افتاد. چای ایرانی مرغوب و اصیل، در آب سرد به هیچ عنوان حل نشده و می‌توانید از این فاکتور به عنوان یک ملاک تشخیص اساسی برای تعیین اصالت چای استفاده کنید.
ویژگی‌های چای اصیل
بهترین چای سیاه ایرانی دارای ویژگی‌های متعددی است که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
دارای برگ‌های درشت
بهترین چای سیاه ایرانی آن است که از برگ‌های درشت تشکیل شده باشد. ابعاد چای هرچه ریزتر باشد، رنگ چای تیره‌تر می‌شود و مزه تلخ‌تری هم خواهد داشت. اگرچه بعضی افراد چای تلخ و تیره را ترجیح می‌دهند، اما در حالت کلی محبوبیت کمتری دارد.
رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز
بهترین چای سیاه طبیعی رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز یا کمی تیره‌تر از قرمز دارد. اگر چای دارای مواد افزودنی باشد، دیگر نمی‌توانید این رنگ را ببینید. علاوه بر این، چای طبیعی به مدت زمان بیشتری برای دم کشیدن نیاز دارد و بوی آن هم مطبوع است.
پرزدار
بهترین چای سیاه ایرانی نوع پرزدار آن است. چای‌های پرزدار تنها در برخی نقاط جهان پرورش داده می‌شوند. این نوع چای عطر بهتری دارد و نوشیدن آن لذت بیشتری به شما می‌دهد.
